Częste pytania

Zanim rozpocznie się właściwa psychoterapia, potrzeba zazwyczaj od 1 do 3 sesji na konsultacje, podczas których psychoterapeuta dowiaduje się z jakim problemem przychodzi do niego pacjent. Konsultacja kończy się wstępną diagnozą oraz zaproszeniem pacjenta do psychoterapii. Psychoterapia rozpoczyna się dopiero wtedy, gdy dana osoba się na nią zgodzi.

Sesje można odwołać 24 godziny przed spotkaniem. Czyli, jeśli mamy się spotkać o 15.00, to proszę o wysłanie smsa, przynajmniej o 15.00 dnia poprzedniego, że nie będzie cię na spotkaniu. W przeciwnym wypadku trzeba zapłacić 100% ceny sesji. Powyższe zadany dotyczą obydwie strony, jeśli przyczyna będzie po mojej stronie, wówczas albo odwoła, kolejna sesja jest o 100% tańsza (czyli gratisowa).

Istotnym czynnikiem pozwalającym osiągać zmiany w psychoterapii jest systematyczność i regularność spotkań. Przerwy nie są wskazane, chyba że zostaną ustalone z terapeutą i mają służyć ustalonemu celowi.

Sesje odbywają się raz w tygodniu. W sytuacjach krytycznych dwa razy w tygodniu.

Nie ma odpowiedzi jednoznacznej; w niektórych schorzeniach ‐ tak, a w innych ‐ nie. Jest to sprawa indywidualna ‐ do omówienia z terapeutą.

Psychoterapia to proces. Przypomina uczenie się, które jak wiadomo jest dłuższym procesem, wymagającym zrozumienia, ćwiczenia, sprawdzania, doskonalenia itp. W nauce nowych rzeczy jak i w terapii zaczynamy od ugruntowania i uporządkowania podstaw, zanim rozszerzymy spektrum myślenia i działania, co również wymaga czasu. Często też problem, początkowo określony w jednym zdaniu, w toku terapii okazuje się bardziej złożony, rozkładający się na różne sfery życia, lub odkrywamy, że tak naprawdę coś zupełnie innego było sednem trudności.

Tak więc, każda terapia wiąże się z indywidualną problematyką i historią pacjenta oraz jego zaangażowaniem w proces zdrowienia. W związku z tym trudno określić uniwersalną długość psychoterapii. Można szacować, że będzie to kilka tygodni, miesięcy czy nawet lat.

To ustna umowa zawarta między pacjentem, a terapeutą, która dotyczy celu terapii, czasu jej trwania, jak również terminów spotkań, płatności.

Ponadto kontrakt w równym stopniu obowiązuje zarówno psychoterapeutę jak i pacjenta. W ramach tej umowy psychoterapeuta prowadzi terapię zgodnie ze swoją wiedzą i umiejętnościami. Jest zobowiązany do zachowania tajemnicy zawodowej oraz superwizowania swojej pracy z pacjentem.

Analiza historii życia pacjenta jest bardzo ważnym obszarem pracy psychoterapeutycznej, ze względu na fakt, iż przyczyny problemów i objawów często mają swoje korzenie właśnie w przeszłości. Oznacza to m.in., że sposoby tworzenia relacji z ważnymi osobami w dzieciństwie, odzwierciedlają się w dorosłości, poprzez podobieństwo w zawieraniu związków osobistych i zawodowych, a niezaspokojone pragnienia, potrzeby, czy traumatyczne przeżycia, ujawniają się w aktualnych trudnościach. Prawdą jest, że nie można zmienić przeszłości, można jednak zmieniać to w jaki sposób będzie ona wpływać na obecne życie.

Warto pamiętać, że zmiany w psychoterapii nie dzieją się od razu. Psychoterapia choć prowadzi do lepszego życia, kontaktu z sobą samym i z innymi ludźmi i jak wielu pacjentów mówi – jest najlepszą inwestycją w siebie samego – nie jest łatwą drogą. Wymaga wielu konfrontacji, spotkania się z trudnymi emocjami, sprawami, budzi też różne uczucia od ulgi do złości, czasem poczucia utraty sensu, by go na nowo odnaleźć.

Psychoterapia to proces, w którym można wyróżnić kilka etapów.

Krok 1
Trzy wstępne konsultacje

Jeśli interesuje Cię psychoterapia, najpierw umawiamy się na trzy konsultacje. Podczas nich będziesz mógł/mogła przedstawić swój problem, opisać, jak go rozumiesz i do jakiej zmiany dążysz. Ja zbieram wywiad, „przeglądam” różne obszary Twojego życia, by jak najlepiej zrozumieć na czym polegają Twoje trudności, jak się przejawiają i jak mogły powstać. Konsultacje kończą się szerszą informacją zwrotną, w której wspólnie omawiamy obszary do dalszej pracy. Jeśli sposób w jaki Cię słucham i interpretuję Twoje słowa oraz to w jaki sposób rozumiem Twój problem i jak widzę zmianę, pokrywa się z Twoimi potrzebami rozpoczynamy terapię.
Ustalamy kontrakt: w jakim celu będziemy się spotykać, jak długo, jak często, jakie są koszty, w jaki sposób można odwołać sesję.

Krok 2
Początek terapii

W początkowym etapie terapii sesje skupiają się na zdefiniowanych przez Ciebie na początku kontaktu problemach i celach a także będziesz też poznawać różnorodne techniki radzenia sobie z objawami, które potem będziesz używać pomiędzy spotkaniami. To też czas, w którym będziesz się uczyć „bycia” w terapii – przynoszenia tematów do pracy podczas sesji, pogłębiania refleksji, reagowania na pytania, interpretacje, wnoszenia swoich myśli i uczuć.

Krok 3
Praca nad zmianą

To czas w terapii, w którym przechodzisz do pracy nad kolejnymi problemami i ich źródłami. Zaczniesz zdawać sobie sprawę ze swoich trudności i ich przyczyn, będziesz rozumieć, jakie masz obszary podatne na zranienia jak się nimi zając. Zrozumiesz, w jaki sposób masz wpływ na swoje życie i dlaczego ono tak wygląda, jak teraz. Na tym etapie trwają poszukiwania przyczyn własnych problemów, ujawnianie bolesnych i nieświadomych konfliktów i trudności. To czas, gdzie jest miejsce na uwolnienie się od przykrych emocji, przepracowania mechanizmów, które Ci nie służą. Zwiększysz swój wgląd w naturę swoich problemów. Rozpoczniesz poszukiwanie sposobów ich rozwiązania, wyjścia z sytuacji trudnych.

Krok 4
Wprowadzanie zmian

Przychodzi gotowość do wprowadzania zmian. Zmiany te dotyczą zarówno drobnych spraw, jak i poważniejszych kwestii, często mających niebagatelny wpływ na Twoje dalsze życie. Czasami zmiany w zachowaniu, reakcji, rozumieniu pewnych zdarzeń przychodzą niepostrzeżenie a czasami wymagają większego wysiłku. Dzieje się tak, gdyż zrozumienie przyczyn problemu prowadzi do poszukiwania prób rozwiązania go oraz prób konkretnych działań. Udane zmiany podniosą poczucie Twojej wartości, dają odczucie sprawczości. Będę Cię wspierać i zachęcać do samodzielnego wykorzystywania poznanych już wcześniej na sesjach strategii pomagania sobie. Dzięki temu będziesz mógł je ćwiczyć i przygotować się do czasu, kiedy nie będziesz już potrzebował/a mojej pomocy.

Krok 5
Utrwalanie zmian

W tym etapie cieszymy się z sukcesów, świętujemy je, ale też zdarzają się porażki, powrót do dawnych metod działania. Dzieje się tak, gdyż zmiany w postępowaniu nie są łatwe, wymagają kontrolowania dawnych nawyków, nauki nowych umiejętności. Jest to proces wymagający niekiedy znacznego wysiłku. Nie zawsze też Twoje otoczenie będzie odnosiło się ze zrozumieniem do Twoich wyborów czy nowego zachowania. To etap, w którym trzeba dać sobie czas na oswojenie ze zmianą w swojej głowie, uczuciach, pozwolić sobie na trenowanie i doświadczanie własnej otwartości, komunikacji, stawiania granic i odnaleźć miejsce z tymi nowymi elementami w swoim otoczeniu.

Krok 6
Zakończenie terapii

W ostatnim etapie kontaktu dokonujemy podsumowania całego procesu terapeutycznego, omawiamy również sposoby zapobiegania nawrotom Twoich trudności i utrwalamy to wszystko, z czego możesz korzystać, aby żyć takim życiem, w którym czujesz się dobrze. Kończymy terapię.

Psycholog
Psychologiem jest osoba, która ukończyła studia magisterskie o kierunku psychologia. W swojej pracy psychologowie, zajmują się m. in. diagnozą psychologiczną, w oparciu o wywiad z osobą badaną i różnorodne testy psychologiczne, orzekaniem i opiniowaniem (np. o niezdolności bądź predyspozycjach do danej pracy) oraz udzielaniem pomocy psychologicznej. Psychologowie szkolą się w różnych sferach. Można zatem spotkać się z takimi specjalnościami jak: psycholog pracy, psycholog reklamy, psycholog kliniczny, neuropsycholog, biegły psycholog sądowy, psycholog sportu, psycholog szkolny.

Psychiatra
Psychiatra jest lekarzem medycyny, który posiada specjalizację z psychiatrii. Jego praca polega na diagnozie oraz leczeniu zaburzeń psychicznych i chorób psychicznych. Najczęściej proponuje farmakoterapię (leki), może też, jeśli ma odpowiednie uprawnienia, stosować psychoterapię. Często psychiatrzy współpracują z psychologami i psychoterapeutami. Jedynie psychiatrzy, w związku z tym, że są lekarzami, mają uprawnienia do wystawiania recept, zwolnień lekarskich i skierowań do szpitali.

Psychoterapeuta
Psychoterapeutą jest osoba, która poza dyplomem studiów wyższych, ukończyła specjalistyczne (co najmniej czteroletnie) studia lub kurs psychoterapii, odbyła własną terapię szkoleniową oraz poddaje swoją pracę systematycznej superwizji. Zwykle psychoterapeuta jest jednocześnie psychologiem lub psychiatrą. Praca psychoterapeuty polega na podejmowaniu z pacjentem szczególnej formy dialogu, którego celem jest leczenie zaburzeń psychicznych, usunięcie objawów i ich przyczyn.

• Krytykować
• Łamać tajemnicę zawodową
• Mówić o innych pacjentach
• Dzielić się własnymi problemami
• Wstrzymywać się z udzieleniem informacji ważnych dla pacjenta
• Obciążać zmianami nastroju, wykazywać się impulsywnością
• Odmawiać dyskusji na tematy, o których chce porozmawiać pacjent
• Twierdzić, że przyczyną niepowodzenia w terapii jest tylko zachowania pacjenta
• Używać sesji terapeutycznej, aby pomóc sobie
• Uczestniczyć w spotkaniach z pacjentem poza sesją, które nie są związane z terapią
• Mówić, że pacjent nie zasługuje na wsparcie, opiekę i miłość
• Grozić, że zakończy się terapię
• Prosić o pomoc w sprawach związanych z reklamą i promocją lub w innych osobistych kwestiach
• Wyrażać nieufność do innych specjalistów
• Zapraszać do emocjonalnego bądź fizycznego kontaktu
• Współżyć z pacjentem
• Zapominać lub spóźniać się na umówione wizyty
• Odmawiać wizytę bez uzasadnienia
• Zajmować się podczas sesji innymi rzeczami
• Pisać e-maili lub SMSy podczas sesji
• Przerywać sesję, żeby odebrać telefon lub wiadomość

Terapeutę obowiązuje zasada tajemnicy zawodowej, dlatego wszelkie notatki, zapisy sesji, wyniki badań psychologicznych, są przechowywane w sposób uniemożliwiający powiązanie ich z danymi osobowymi. Konsultacje superwizyjne, również zapewniają anonimowość.

Wyjątkiem są sytuacje, w których istnieje zagrożenie czyjegoś życia lub zdrowia. Z tajemnicy zawodowej może zwolnić sąd lub prokurator.

Superwizja polega na omówieniu przebiegu prowadzonej terapii z bardziej doświadczonym psychoterapeutą, posiadającym certyfikat superwizora. Jej celem jest poprawa efektywności pracy terapeuty, poprzez odpowiednie ukierunkowanie, korektę błędów lub utwierdzenie w dotychczasowym sposobie prowadzenia sesji. Spotkania superwizyjne odbywają się z zachowaniem pełnej anonimowości. Z superwizji powinien korzystać każdy psychoterapeuta, niezależnie od swojego doświadczenia zawodowego.

Kwalifikacje psychoterapeuty
Ważne jest, aby terapeuta ukończył Szkołę Psychoterapii rekomendowaną przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Psychoterapia jest formą leczenia. Aby przebiegała w sposób rzetelny i służyła pacjentowi potrzebne są narzędzia w postaci określonych technik terapeutycznych. Terapeuta powinien korzystać regularnie z superwizji.

Nurt
Warto zorientować się, w jakim nurcie pracuje terapeuta. Na czym polega praca w danym nurcie psychoterapeutycznym i jakie są jego główne założenia? To w jaki sposób psychoterapeuta myśli o objawach pacjenta a także o podłożu jego trudności przekłada się na sposób jego pracy z pacjentem. Istnieje wiele nurtów psychoterapeutycznych: psychoterapia psychodynamiczna, poznawczo – behawioralna, systemowa czy humanistyczna to grupa najbardziej powszechnych podejść, choć często terapeuci łączą dorobek różnych nurtów psychoterapeutycznych i pracują integracyjnie.

Ramy terapeutyczne
Psychoterapia, która służyć ma zdrowieniu pacjenta powinna odbywać się w określonych przez specjalistę ramach terapeutycznych. Po okresie konsultacji psychoterapeuta wraz z pacjentem uzgadnia cele psychoterapii oraz przedstawia pacjentowi kontrakt terapeutyczny. To psychoterapeuta decyduje o częstotliwości wizyt, kwocie i sposobie płatności za sesję czy zasadach odwoływania sesji. Ustawienie ram leczenia jest niezbędne do zapewnienia poczucia bezpieczeństwa obu stronom biorącym udział w procesie.