Kilka słów o psychoterapii grupowej
Podobnie jak z terapią indywidualną motywacja i potrzeby związane z podejmowaniem psychoterapii grupowej są bardzo zróżnicowane.
Psychoterapia grupowa opiera się na założeniu, że problemy psychologiczne mają źródło w relacjach z innymi ludźmi i w tych relacjach się przejawiają. Z tego względu indywidualne trudności są widoczne i odczuwalne również w grupie terapeutycznej, w relacjach z uczestnikami, z całą grupą i z prowadzącymi ją psychoterapeutami.
Psychoterapia grupowa może być krótkoterminowa (kilkumiesięczną), średnioterminowa (od dziesięciu miesięcy do półtora roku) oraz długoterminowa – trwającą dwa lub dwa i pół roku.
Spotkania długoterminowej grupy terapeutycznej najczęściej odbywają się raz w tygodniu i trwają od 1.5 do 2 godzin. Spotkanie może prowadzić jeden lub dwóch terapeutów, a w niektórych ośrodkach w sesji dodatkowo biorą udział obserwatorzy – najczęściej jedna osoba siedząca poza kręgiem uczestników, nie biorąca udziału w interakcjach uczestników grupy.
Psychoterapia grupowa ma swoje określone zasady, najważniejsze z nich to:
- Zasada poufności
Wszystkie wypowiedzi uczestników psychoterapii są trzymane w tajemnicy. Jest to istotny element każdego procesu psychoterapii. Dochowania tajemnicy wymaga się od wszystkich członków grupy. Członkowie grupy muszą zachować poufność w celu stworzenia bezpiecznych warunków do pracy terapeutycznej i rozwoju zaufania w grupie. Większość uczestników terapii woli traktować terapię jako sprawę prywatną i wzbrania się przed rozmowami na jej temat z innymi. - Zasada obecności
Ze względu na specyfikę pracy grupy terapeutycznej prosimy, aby na udział w grupie decydowały się osoby, które są zdecydowane uczestniczyć w grupie przez cały okres jej trwania, nie opuszczając sesji bez bardzo ważnych powodów i przychodząc punktualnie. - Zasada uczestnictwa z niezakłóconą świadomością
W grupie nie można uczestniczyć pod wpływem substancji zmieniających świadomość. Jeśli ktoś przyjmuje leki, które wpływają na świadomość zobowiązany jest poinformować o tym fakcie terapeutów, również w przypadku, gdy leki przepisał lekarz psychiatra lub inny specjalista. - Zasada płatności za wszystkie sesje (również opuszczone)
Jeśli z jakiś powodów ktoś będzie nieobecny zobligowany jest zapłacić za opuszczoną sesję. Jeśli natomiast ktoś będzie rezygnował z uczestnictwa w grupie, zasadą jest udział w jednej sesji po ogłoszeniu chęci odejścia z grupy aby omówić z grupą powody swojego odejścia, zrozumieć trudności i pożegnać się. Uczestnik jest zobligowany do opłacenia tej sesji, natomiast po tym czasie nie ponosi już żadnych kosztów.
Czynniki leczące w psychoterapii grupowej
Psychoterapia grupowa pozwala zorientować się jak pacjent jest odbierany i jaką role pełni w małym systemie społecznym. Grupa jest środowiskiem, jakie pomaga zidentyfikować problemy, ale stanowi również zespół wsparcia, który pokazuje co może przyczyniać się do dysfunkcjonowania w społeczeństwie. Czynnikami stanowiącymi podstawę leczenia w psychoterapii grupowej są:
- świadomość, że problemy pacjenta są bardzo podobne do problemów innych członków grupy
- nadzieję na wyzdrowienie wynikającą z obserwacji osób, którym udało się przezwyciężyć lub zminimalizować swoje objawy chorobowe.
- informacje zwrotne na temat własnego zachowania
- poczucie wsparcia grupy
- odreagowania frustracji w atmosferze zrozumienia i zaufania
- wchodzenie z innymi uczestnikami we wzajemne relacje
Jakie korzyści daje psychoterapia grupowa?
Choć dużo zależy od pacjenta, terapeuty, procesów, jakie zajdą w grupie, to jednak możemy wymienić to, co psychoterapia grupowa może dać:
- poszerzenie samoświadomości
- zrozumienie własnych emocji i emocji drugiego człowieka
- wsparcie
- zmniejszenie objawów, lepsze rozumienie ich powstawania
- dostęp do zasobów, doświadczeń innych osób
- współpraca nad umiejętnościami społecznymi
- zwiększenie umiejętności radzenia sobie ze schematami i założeniami na temat siebie, innych ludzi i świata
- dynamiczne interakcje w bezpiecznym środowisku
- nauka rozwiązywania konfliktów i wyrażania swoich myśli i uczuć od drugiego człowieka, który odpowie swoim doświadczeniem
- poprawa umiejętności komunikacyjnych.
Z mojego doświadczenia
Moje osobiste doświadczenie z psychoterapią grupową bardzo mnie wzbogaciło i pozwoliło lepiej rozumieć siebie i innych ludzi, dało mi możliwość obcowania z własnymi emocjami i emocjami innych ludzi, z różnymi potrzebami, oczekiwaniami i pozwoliło mi korygować nadinterpretacje moje i konfrontować się z nadinterpretacjami innych.
Natomiast moje doświadczenie terapeuty grupowego zawiera procesy, w których życie moich pacjentów zmienia się na lepsze, a oni sami rozumieją siebie i innych głębiej, adekwatniej i wiedzą, jak radzić sobie w relacjach i z własnymi trudnościami.